Emfizem

Što je emfizem?

Emfizem je stanje trajnog proširenja zračnih prostora distalno od terminalnih bronhiola, udruženo s razaranjem alveolarnih septi. Postoji nekoliko stanja koji su karakterizirani proširenim zračnim prostorima, ali bez prisutne destrukcije stjenki, i njih je pravilnije nazvati prenapuhanost (hiperinflacija). Ovakva definicija emfizema je morfološka, za razliku od definicije bronhitisa koji je karakteriziran kliničkim obilježjima (kašljanje, zaduha).
Emfizem je bolest koja najčešće ide zajedno s kroničnim bronhitisom, iz razloga što je kod obje bolesti glavni uzrok pušenje.

Podjela emfizema

Postoje tri glavna tipa emfizema: centroacinarni, panacinarni i distalno acinarni. (acinus je dio pluća koji se nalazi distalno od terminalnih bronhiola).

Epidemiologija

Smatra se da oko 5% ljudi starije dobi ima promjene na plućima koje se opisuju kao emfizem.

Uzrok nastanka emfizema

Novije teorije opisuju bolest na molekularnoj razini gdje postoje dva mehanizma koja su normalno u ravnoteži. Tu se radi o proteazama (enzimi koji razaraju i rastvaraju bjelančevine u organizmu, tj. u plućima) i antiproteazama, enzimima koji blokiraju i zaustavljaju djelovanje spomenutih proteaza. Vjerojatno se radi o prejakoj aktivnosti proteaza ili elastaza koje nemaju odgovarajuću antiproteaznu regulaciju. Pojačano djelovanje proteza javlja se npr. u upalnim procesima. Također, pušenje je jako povezano uz pojačanu aktivnost proteaza i elastaza. S druge strane, smanjena aktivnost antiproteaza može biti nasljedna (genetski faktor) ili pak stečena.