Varikokela

Anatomija muškog spolnog sustava

Sjemenici, testisi, parni su muški spolni organi koji ne sadrže samo spermije već i stanice koje ih proizvode (spermatogonije) i hrane (Sertolijeve stanice), kao i stanice koje proizvode muški spolni hormon testosteron (Leydigove stanice). Testisi su smješteni u vreći zvanoj mošnja (scrotum). Pasjemenik (epididymis) je struktura građena od sustava kanalića, a služi kao spremnik spermija. Spermiji putuju kroz sjemenovod (vas deferens) do prostate. Sjemenovod je većim dijelom smješten u trbušnoj šupljini, a nalazi se unutar sjemenskog snopa koji osim sjemenovoda sadrži krvne i limfne žile te živce.
Venski splet, plexus pampiniformis, sastoji se od vena sjemenskog snopa. Ove vene odvode krv iz sjemenika, pasjemenika i sjemenovoda te postaju spermatične vene koje se ulijevaju u bubrežne vene. Ponekad ovaj venski splet postaje proširen i izvijugan, kao i varikozne vene na nogama i to stanje se naziva varikokela.

Dob i spol

Javlja se kod osoba muškog spola obično između 15. i 20. godine života.

Učestalost varikokele​

U općoj populaciji varikokela se javlja u 10-20% slučajeva te kod 40% neplodnih muškaraca.

Podjela varikokele​

Varikokele se prema veličini dijele u male, srednje i velike.
- male - primjećuju se samo pri napinjanju ili nošenju teških predmeta kad je otežano oticanje venske krvi pa se varikokela povećava
- srednje - mogu se dijagnosticirati pipanjem testisa
- velike - uočavaju se samim pogledom na testis
Prema strani koju zahvaćaju varikokele se mogu nalaziti na lijevoj, desnoj strani ili biti obostrane.
Varikokele su mnogo češće na lijevoj strani (90%) nego na desnoj zbog nekoliko anatomskih razloga:
- kut pod kojim lijeva vena testisa ulazi u bubrežnu venu
- manjak zalizaka koji bi spriječili vraćanje venske krvi na spoju testikularne i bubrežne vene
- povećan tlak u bubrežnoj veni zbog pritiska gornje mezenterijske arterije i aorte

Uzrok varikokele​

Varikokele su redovito nepoznata uzroka jer u većine osoba nema popratnih bolesti niti procesa. Razlog proširenju je mehanički, zbog opisanih osobitosti građe. Međutim, varikokele mogu biti posljedica bolesti gornjih mokraćnih putova, najčešće tumora bubrega. U prilog tumora najčešće govori iznenadan nastup varikokele.
Poremećaj cirkulacije dovodi do vraćanja krvi natrag iz bubrežne cirkulacije u testise zbog čega se vene šire.